By Bu yazıda Geleneksel UX, Agile UX ve Lean UX olmak üzere tasarım süreçlerinin hangi methodları kullanarak ve hangi adımları izleyerek nasıl ilerlediği konusunda kısa kısa bilgiler vermeye çalışacağım.
UX Nedir?
UX, bir tasarımın ya da ürünün nasıl göründüğünden ziyade nasıl hissettirdiğiyle ilgilenir. User Experience (Kullanıcı Deneyimi) olarak adlandırılan bu kavramın amacı bir işlemi sorunsuz ve basit bir şekilde tamamlatmak ve kullanıcıya en iyi deneyimi sunmaktır.
Kapsam olarak arayüz ve etkileşim tasarımı, stratejik planlama, kullanıcı testleri ayrıca kullanıcı psikolojisi ve sosyoloji gibi kavramları da içerisinde barındırır. Bu da UX’in ne kadar kapsamlı bir kavram olduğunu ortaya çıkarır.
Geleneksel (Klasik) UX
Geleneksel (Klasik) UX kavramını özetleyecek olursak; saha araştırmaları yapıp, kullanıcı testleriyle beraber mockup ve wireframe’ler oluşturmak. Oluşturulan wireframe’lerin prototiplerini yaratıp tekrardan testler yaparak son tasarıma dökmek. Sonrasında A/B testler ile kullanıcı deneyimini sürekli geliştirmek diyebiliriz.
Lean (Yalın) UX
Lean UX’i anlatmadan önce Lean Startup kavramını öğrenmemiz gerekir. Çünkü Yalın UX’in çıkış noktası Lean Startup yani Yalın Başlangıçtır.
Lean Startup kavramı 2011 yılında Eric Ries tarafından ortaya konulmuş bir iş ve ürün geliştirme metodolojisidir. Ries, değer artırımının yalnızca müşterilerin geri bildirimleri ile beslenen bir ürün geliştirme süreci yürütülürse gerçekleşeceği fikrini desteklemektedir.
Yalın Başlangıç, “Bu ürün geliştirilebilir mi?” sorusunu sormaz, o daha çok “Bu ürün geliştirilmeli mi?” sorusu ile ilgilenir. Amaç, müşteriye mükemmel ürünle gitmek değildir. Bu adımla hedeflenen müşteriden olabildiğince hızlı geri bildirim almaktır. Müşteriye bir prototip sunmadan önce aylarca ofise kapanmayı ve kaynaklarını buna harcamayı hatalı bir süreç olarak değerlendirir.
Lean UX ise Agile (Çevik) UX geliştirme metodolojisinin aksine Startup yaklaşımından gelir. Amaç hızlı bir şekilde ürünü yaratıp, tasarım kararlarınızı kullanıcılarınızla sürekli olarak doğrulamaktır. Tasarla – İnşa Et – Piyasaya Sür – Öğren.
Agile (Çevik) UX
Agile UX yaklaşımı Agile Software Development’a (Çevik Yazılım Geliştirme) dayanır.
Çevik yazılım geliştirme metodu nedir? Tekrarlanan yazılım geliştirme metodu taban alınarak geliştirilmiş, sık aralıklarla parça parça yazılım teslimatını ve değişikliği teşvik eden bir yazılım geliştirme metodolojisidir.
- Takım içerisindeki iletişimin arttırılmasını,
- Parça parça yazılım teslimatını,
- Test odaklı yazılım geliştirilmesini,
- Uyumlu planlamayı teşvik eder.
Agile UX’in amacı da ürün geliştirme sürecinde yazılımcılar ve tasarımcıları birleştirme yoluna gitmek ve ekip işbirliğine ve verimliliğe odaklanmak gibi üstte yer alan maddeler Çevik UX için de geçerlidir.
Sonuç:
Geleneksel UX yaklaşımı, başlangıçta kullanıcılara ve işlere odaklanır. Ayrıca, en basit şekilde ürüne yeni değerler katmak ve yeni bir kimlik oluşturmak anlamına gelir.
Lean UX, özerklik ve yaratıcılık anlamına gelir ve sonunda kullanıcıların görüşlerini içerir. Bu yaklaşım, son kullanıcının deneyimini geliştirmeye odaklı bir yaklaşımdır.
Agile UX, ürün üzerinde çalışırken tasarımcılar ve geliştiriciler arasında işbirliği merkezli uygulama anlamına gelir. Bu yaklaşım, Agile Yazılım geliştirmelerinden UX tasarım süreçlerine kadar en iyisini sunar.
Web projeleriniz için hangi yolu seçeceğinizi belirlerken, hazırladığınız projenin birçok sürümünde yenileme yapacaksanız, o zaman Lean UX yaklaşımıyla devam etmemiz daha uygun olabilir.
Tamamen bilindik ve oturmuş bir uygulamayı piyasaya süreceksek Agile UX yaklaşımından devam edebiliriz.
Ülkemiz için yeni kavramlar olarak dile getirebileceğimiz Lean UX ve Agile UX yaklaşımlarını beraber ya da ayrı ayrı ele alarak yapsak bile projelerimize çok büyük katkılar sağlayacağımız inancındayım.
Kaynak: etohum, webdesignerdepot, tasarimcininelcantasi, aspmvcnet
